Ở những trẻ bị
viêm đường hô hấp
, ho có đờm, các bậc phụ huynh cần áp dụng các biện pháp tống đờm cho trẻ để bé bớt khó chịu khi bị bệnh. Các liệu pháp dân gian, kết hợp với vỗ lưng và dùng thuốc đều có thể được áp dụng tùy từng trường hợp cụ thể. Để
Bệnh viện Đa khoa Thanh Vũ Medic Bạc Liêu
giúp bạn hiểu thêm về
cách tống đờm - tiêu đờm
cho trẻ bị viêm đường hô hấp.
1. Đờm là gì?
Đờm (còn gọi là đàm) là chất tiết của đường hô hấp, bao gồm chất nhầy, hồng cầu, bạch cầu mủ,... Đờm được tống ra khỏi cơ thể từ đường hô hấp dưới (khí quản và bế quản). Nếu đờm có màu vàng thường là dấu hiệu cảnh báo nhiễm trùng đường thở (viêm phế quản, viêm phổi).
Đờm thường gặp ở trẻ em khi bị ho. Ho là phản xạ sinh lý nhằm tống các chất dịch, đờm do phế quản hay phổi tiết ra hoặc dị vật từ bên ngoài lọt vào như thức ăn, bụi bẩn,... để bảo vệ cơ thể. Bên cạnh đó, yếu tố di truyền, khí hậu và hệ thống miễn dịch suy giảm,... cũng là nguyên nhân gây đờm. Những trường hợp ho kéo dài, kèm theo nhiều đờm có thể gây ảnh hưởng tới sự phát triển của trẻ nếu không chủ động điều trị. Vì vậy, trẻ ho có đờm cần được điều trị sớm và tích cực để có thể phát triển khỏe mạnh.
2. Cách tống đờm ra ngoài cho trẻ
Nhỏ nước muối sinh lý - hút đờm
Cho bé nằm nghiêng, nhỏ khoảng 5 - 6 giọt nước muối sinh lý vào bên mũi phía trên, nếu đờm quá đặc thì dùng ống hút đờm ở bên mũi thấp rồi đổi bên, thực hiện ngược lại. Chú ý khi nhỏ nước mũi - hút đờm cho bé không được bịt bên mũi còn lại vì như vậy sẽ làm đờm trong mũi sẽ không thể thoát ra ngoài được và có thể khiến bé khó thở. Việc nhỏ nước mũi - hút đờm cho bé nên thực hiện 5 - 6 lần/ngày.
Vỗ rung long đờm
Thời điểm vỗ rung long đờm tốt nhất cho trẻ là buổi sáng sớm khi trẻ mới thức dậy vì sau một đêm dài lượng đờm sẽ ứ đọng nhiều hơn. Bên cạnh đó, phương pháp này cũng có thể áp dụng cho trẻ sau khi khí dung và phụ huynh chú ý không vỗ rung khi trẻ vừa ăn xong vì có thể khiến bé bị nôn ói.
Tư thế vỗ rung long đờm phù hợp là: Để trẻ nằm nghiêng một bên, ngồi cúi đầu về phía trước hoặc mẹ bế vác trẻ. Các tư thế này giúp dẫn lưu đờm tốt hơn. Về vị trí vỗ rung, phụ huynh nên vỗ từ vùng phổi của trẻ, vỗ từ dưới lên để dẫn lưu đờm từ dưới lên miệng, họng. Vùng phổi của bé được xác định từ ngang lưng trở lên.
Kỹ thuật vỗ rung như sau:
- Tay khum lại tạo thành một khoảng trống có không khí để khi vỗ trẻ sẽ không bị đau (nếu để bàn tay thẳng thì khi vỗ trẻ sẽ bị đau);
- Dùng lực cổ tay vỗ rung cho trẻ, tiếng vỗ bộp bộp là đúng kỹ thuật. Khi vỗ rung đúng sẽ cảm thấy lồng ngực của trẻ rung lên theo từng nhịp vỗ, trẻ không hề có cảm giác đau. Lưu ý không dùng lực cánh tay để vỗ rung vì có thể khiến trẻ bị đau;
- Vỗ rung trong khoảng 10 - 15 phút/lần. Sau khi vỗ rung, có thể trẻ sẽ ho nhiều và nôn ra đờm. Phụ huynh nên quan sát xem đờm trắng loãng hay có màu xanh, vàng đặc để báo cho bác sĩ.
4. Lưu ý khi điều trị ho đờm cho trẻ
- Không tự ý dùng thuốc trị ho, thuốc tiêu đờm trẻ em khi chưa có chỉ định của bác sĩ;
- Nên giữ ấm cơ thể trẻ, đặc biệt là các vùng cổ, bàn chân;
- Đảm bảo môi trường sống và học tập của trẻ luôn sạch sẽ, hạn chế khói bụi và vi khuẩn tấn công bé;
- Đảm bảo độ ẩm trong nhà ở mức độ phù hợp;
- Không để bé tiếp xúc với người bị cảm hay viêm mũi cấp tính;
- Khi bé ngủ nên nâng cao gối để giúp bé dễ thở hơn và ngủ ngon giấc hơn. Chất lượng giấc ngủ đảm bảo sẽ góp phần nâng cao sức đề kháng cho trẻ;
- Chế độ dinh dưỡng cho bé: Nên bổ sung thực phẩm giàu vitamin C, vitamin A, kẽm và sắt cùng các loại dưỡng chất khác. Nên cho bé ăn những món có nhiều nước, dễ tiêu nhưng có đầy đủ dưỡng chất như cháo, sữa,... cần hạn chế những món ăn chế biến có nhiều mỡ như đồ chiên, xào,...;
- Khi trẻ có bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh viêm đường hô hấp, nên nhanh chóng đưa trẻ tới các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị sớm, giải quyết triệt để các ổ viêm ở mũi họng.
Các bệnh viêm đường hô hấp ở trẻ thường gây ho đờm, khiến bé khó chịu, mệt mỏi và ảnh hưởng tới sự phát triển lâu dài. Vì vậy, khi trẻ có biểu hiện bệnh, phụ huynh nên sớm đưa trẻ đi thăm khám và điều trị theo đúng hướng dẫn của bác sĩ.
