Chúng ta đều biết rằng, sự tồn tại và phát triển của mọi sinh vật đều chịu ảnh hưởng của các yếu tố môi trường, một trong số đó phải kể đến nhiệt độ. Với điều kiện nhiệt độ thích hợp sẽ có thể giúp sinh vật phát triển nhanh chóng, ngược lại, nhiệt độ quá thấp hoặc quá cao sẽ khiến cho sinh vật chậm phát triển, thậm chí có thể bị giết chết bởi nhiệt độ. Vậy nhiệt độ ảnh hưởng như thế nào đến tốc độ lây lan của virus gây bệnh truyền nhiễm? Cùng tìm hiểu ngay qua nội dung bài viết được
Bệnh viện Đa khoa Thanh Vũ Medic Bạc Liêu
chia sẻ dưới đây.
Nhiệt độ ảnh hưởng như thế nào đến virus?
Mỗi loại virus đều phát triển trong một khoảng nhiệt độ nhất định, ngoài khoảng nhiệt độ đó ra, virus sẽ bị hạn chế sự phát triển. Để hiểu rõ hơn, hãy tìm hiểu một số khái niệm dưới đây:
+ Nhiệt độ tối ưu: Là nhiệt độ mà ở đó virus phát triển thuận lợi nhất
+ Nhiệt độ cao nhất: Là mức nhiệt độ giới hạn tối đa khi ở nhiệt độ đó, virus vẫn phát triển nhưng sẽ chậm và yếu, nếu quá giới hạn đó, virus có thể sẽ bị tiêu diệt.
+ Nhiệt độ quá thấp: Là mức nhiệt độ thấp nhất virus vẫn có thể tồn tại, phát triển yếu, nếu vượt quá mức nhiệt này, virus có thể bị tiêu diệt.
Nhiệt độ thường không làm virus chết ngay mà nó sẽ tác động lên khả năng chuyển hóa các hợp chất làm ức chế hoạt động của các enzyme, thay đổi khả năng trao đổi chất của chúng, do đó virus sẽ mất khả năng phát triển và nahan lên. Khả năng gây chết virus ở nhiệt độ thấp thường diễn ra từ từ chứ không đột ngột như ở nhiệt độ cao.
Nhiệt độ cao quá thường khiến virus chết một cách nhanh chóng, do nhiệt độ cao gây biến tính protit, lập tức làm hệ enzym không hoạt động được do đó virus dễ dàng bị tiêu diệt.
nhiệt độ
Nhiệt độ cơ thể con người ảnh hưởng như thế nào tới virus?
Khi con người bị sốt sẽ không làm suy yếu hệ thống miễn dịch, sốt có thể giúp hệ thống miễn dịch chống lại tình trạng nhiễm trùng theo hai cách:
+ Nhiệt độ cơ thể cao hơn sẽ tăng tốc độ hoạt động của các tế bào bao gồm cả những tế bào chống lại bệnh tật, chống lại sự xâm nhập của vi khuẩn hoặc virus nhanh hơn.
+ Nhiệt độ cơ thể cao hơn cũng khiến vi khuẩn và virus phát triển mạnh hơn trong cơ thể.
Ảnh hưởng của nhiệt độ đến tốc độ lây lan của bệnh truyền nhiễm
Có thể bạn chưa biết, chỉ trong vòng 1 năm 2015, virus Zika đã vượt ra khỏi sự cô laoaj ở các nhóm đảo nhỏ nằm ở Thái Bình Dương, vượt qua châu Mỹ và lây nhiễm cho khoảng 500.000 người ở 40 quốc gia trên toàn thế giới. Một câu hỏi đặt ra là vì sao nó lại lây lan nhanh đến vậy? Và các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng, biến đổi khí hậu chịu một phần trách nhiệm cho sự lây lan nhanh chóng của virus Zika.
Các diễn giả đã thảo luận về một loạt các tác động của sự nóng lên toàn cầu và biến đổi khí hậu đối với sức khỏe cộng đồng như: làm cho cây thường xuân độc hơn, làm cho màu dị ứng kéo dài và dữ dội hơn, làm tăng sóng nhiệt giết người, không khí ô nhiễm...
Và khi khí hậu thay đổi, nhiệt độ trái đất tăng, chúng ta sẽ phải đối mặt với các bệnh truyền nhiễm nhiều hơn. Nhiều đợt bùng phát dịch bệnh do các loại virus truyền nhiễm gây ra như dịch Ebola, dịch Zika,... nhiều đại dịch như đại dịch cúm gà,...
Năm 2015, khi virus Zika lây lan nhanh chóng ra nhiều nơi trên thế giới, đó là năm ấm nhất được ghi nhận theo báo cáo của NASA và là năm có biên độ lớn nhất từng được ghi nhận. Các nhà nghiên cứu đã tiến hành nghiên cứu gần 2 thập kỷ và nhận thấy bệnh sốt xuất huyết ở 8 quốc gia Đông Nam Á trở nên tồi tệ hơn nhiều trong những năm xảy ra tình trạng El Nino. Trong những năm ấm hơn, virus gây bệnh sốt xuất huyết đã lan xa hơn, với tốc độ nhanh hơn và lây nhiễm cho nhiều người hơn so với những năm có nhiệt độ trung bình thấp hơn.
Các nhà nghiên cứu nhận thấy không chỉ có virus Zika, virus gây bệnh sốt xuất huyết mà bất kỳ loại virus nào lây nhiễm qua muỗi thì khi nhiệt độ ấm hơn sẽ giúp chúng phát triển nhanh hơn. Bởi thông thường muỗi thường nhỏ hơn khi chúng nở trong điều kiện nhiệt độ ấm hơn và chúng có hành vi hút máu nhiều hơn để có đủ máu cho chúng phát triển trứng. Do đó con người sẽ bị muỗi cắn nhiều hơn vào những năm nhiệt độ tăng, khiến cho chúng có khả năng truyền bệnh cao hơn.
Kể từ năm 2015, trái đất đã vượt qua mức nóng nhất, theo các nhà nghiên cứu, chúng ta sắp phải đối mặt với nhiều dịch bệnh truyền nhiễm hơn.
>>> Xem thêm:
Trẻ sơ sinh có thể bị nhiễm trùng qua các con đường nào?
Như vậy, có thể thấy, nhiệt độ môi trường tăng lên đang làm tăng tốc độ lây lan của virus gây bệnh truyền nhiễm. Điển hình là những dịch bệnh lớn như Ebola, dịch Zika, dịch MERS…..Con người cần phải đặc biệt quan tâm đến vấn đề này bỏi nó sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của chúng ta và tác động tiêu cực đến đời sống kinh tế, xã hội.
