Tư vấn chuyên môn bài viết: BS.CKI Danh Thành Thịnh

Bác sĩ chuyên khoa: Khoa Nhi - Nhi sơ sinh

Thiếu máu thiếu sắt là gì?

Thiếu máu thiếu sắt là bệnh lý phổ biến gặp ở tất cả mọi lứa tuồi. Bệnh xảy ra chủ yếu ở trẻ em, phụ nữ mang thai và cho con bú. Có đến 45% trẻ em dưới 12 tháng tuổi bị thiếu máu thiếu sắt. Nếu không phát hiện và điều trị sớm sẽ để lại những hậu quả lâu dài cho sự phát triển của trẻ.

Ảnh hưởng của thiếu máu thiếu sắt lên trẻ như thế nào?

Thiếu máu thiếu sắt làm trẻ xanh xao, niêm mạc nhợt nhạt, trẻ luôn có cảm giác mệt mỏi, kém tập trung trong suy nghĩ và học tập. Trẻ sẻ thường xuyên cảm thấy chóng mặt và giới hạn hoạt động thể lực. Tình trạng thiếu máu kéo dài sẽ ảnh hưởng đến chức năng tim mạch, dẫn đến suy tim.

Biểu hiện của thiếu máu thiếu sắt ở trẻ em như thế nào?

Các triệu chứng của thiếu máu thiếu sắt diễn tiến từ từ qua từng giai đoạn tuỳ thuộc vào lượng sắt trong cơ thể và mức độ thiếu máu.

Ở giai đoạn đầu khi lượng sắt dự trữ trong cơ thể giảm, trẻ sẻ ít hoặc không biểu hiện triệu chứng, khi diễn tiến nặng trẻ sẽ có những biểu hiện điển hình của thiếu máu thiếu sắt như:

- Da xanh xao, niêm mạc nhợt; lông, tóc, móng khô dễ gãy; lòng bàn tay biểu hiện từ nhợt đến rất nhợt

- Giới hạn hoạt động thể lực: trẻ dễ mệt mỏi khi chơi đùa hay tập thể dục.

- Chóng mặt, nhức đầu, kém tập trung.

- Trẻ chán ăn và cáu gắt.

- Các biểu hiện bất thường khác như ăn đất, đá, giấy...

Nguyên nhân gây thiếu máu thiếu sắt

Nguyên nhân chủ yếu gây thiếu máu thiếu sắt ở trẻ em là do cung cấp không đủ nhu cầu cho sự phát triển của trẻ, chế độ ăn uống không cân đối.

Một số trường hợp mất máu nhiều trong giai đoạn dậy thì và cung cấp không đủ để bù lại lượng máu mất.

Ở các khu vực nghèo, kém phát triển trẻ em bị nhiễm giun móc, dẫn đến mất máu rĩ rã trong thời gian dài.

Thói quen uống trà, cà phê sau bữa ăn gây kém hấp thu sắt.

Một số nguyên nhân hiếm gặp khác như: mất máu trong trĩ, polyp trực tràng, bệnh dạ dày, tiểu máu kéo dài.

Điều trị thiếu máu thiếu sắt như thế nào?

Những trẻ có biểu hiện triệu chứng thiếu máu thiếu sắt nên được đưa đến khám và điều trị bởi các bác sĩ chuyên khoa. Tại đây trẻ sẽ được khám và làm một số xét nghiệm cận lâm sàng để đánh giá mức độ của bệnh, tình trạng dinh dưỡng và phân biệt với các bệnh lý khác.

Khi đã có chẩn đoán thiếu máu do thiếu sắt thì các bác sĩ sẽ điều trị với các vitamin và chế phẩm sắt vì chế độ ăn sẽ không đủ để cải thiện tình trạng bệnh.

Các chế phẩm sắt nên được uống cách xa bữa ăn, và không sử dụng chung với sữa, trà, cà phê, nước ngọt có gas vì các chất này gây kém hấp thu sắt. Nên uống với nước cam, chanh vì có nhiều vitamin C giúp hấp thu sắt tốt hơn.

Thời gian điều trị thường kéo dài đến 6 tháng hoặc có thể kéo dài hơn. Sau 1 tháng điều trị trẻ nên đươc đưa đến tái khám để đánh giá tình trạng đáp ứng điều trị.

Trong quá trình điều trị trẻ nên được nuôi dưỡng và chăm sóc với chế độ hợp lý khoa học.

Điều trị nguyên nhân khác gây thiếu sắt nếu có.

Lưu ý trong quá trình điều trị sẽ có các biểu hiện tiêu phân đen, táo bón. Đây là biểu hiện bình thường không cần quá lo lắng.

Làm sao để phòng ngừa thiếu máu thiếu sắt ?

Chế độ dinh dưỡng hợp lý: Trẻ dưới 6 tháng tuổi uống sữa mẹ hoặc sữa tăng cường sắt, giai đoạn ăn dặm nên bổ sung các thực phẩm giàu chất sắt. Những trẻ dưới 2 tuổi không nên uống quá 700ml sữa trong ngày.

Kết hơp các thực phẩm có nhiều sắt như thịt bò, thịt cừu, lòng đỏ trứng gà, gan, cá ngừ, cá hồi, hạt bí xanh, hạt bí đỏ, cacao... với các thực phẩm chứa nhiều vitamin C như chanh, cam, dâu tây, cà chua, đu đủ, xoài, xúp lơ…

Không uống trà, cà phê sau ăn.

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng đăng ký qua HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY