Tư vấn chuyên môn bài viết : BS.CKI Quách Quốc Dương
Bác sĩ chuyên khoa Ngoại lồng ngực - Mạch máu
1. BƯỚU GIÁP LÀ GÌ?
- Bướu tuyến giáp hay còn gọi là bướu cổ, à một dạng tổn thương khu trú của tuyến giáp do sự tăng sản quá mức của các tế bào tuyến hay tế bào liên kết trong tuyến giáp. Bướu tuyến giáp có thể dạng đặc hoàn toàn, dạng hỗn hợp đặc và nang hoạc toàn bộ là nang. Đa phần các bướu tuyến giáp là lành tính, tỷ lệ nữ nhiều hơn nam, một số ít nhân tuyến giáp là nhân ác tính cần phát hiện và điều trị sớm.
2. RFA LÀ GÌ?
- RFA (Radiofrequency Ablation) dần trở nên phổ biến tại Việt Nam, với nguyên lý sử dụng dòng điện tần số cao đốt bỏ nhân tuyến giáp, u gan, u xơ tử cung, điều trị đau trong đau dây thần kinh,…
- Đây là kỹ thuật tiên tiến, ít xâm lấn, hiệu quả, không đau và không để lại sẹo.
- Năm 2018, RFA tuyến giáp được Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cho phép sử dụng trong điều trị bướu nhân tuyến giáp lành tính.
3. TRIỆU CHỨNG BƯỚU GIÁP?
- Khối u lớn ở cổ.
- Khó thở.
- Khó nuốt hoặc nuốt nghẹn.
- Thay đổi giọng nói, chẳng hạn như khàn giọng.
4. ĐIỀU TRỊ BƯỚU GIÁP BẰNG RFA
- Ưu điểm của phương pháp RFA trong điều trị bướu giáp nhân :
+ Gây tê tại chỗ và không đau.
+ Xâm lấn tối thiểu.
+ Độ an toàn cao nhờ dưới hướng dẫn của siêu âm.
+ Bảo tồn được tối đa tuyến giáp lành và mô tuyến giáp khỏe mạnh xung quanh.
+ Hiếm xảy ra biến chứng, tỷ lệ tái phát rất thấp.
+ Thể tích nhân bướu giáp giảm theo thời gian.
+ Thời gian phục hồi ngắn.
+ Không để lại sẹo.
+ Kích thước khối u giảm 51% – 85% trong 6 tháng đầu.
+ Bệnh nhân đã qua điều trị, các triệu chứng do bướu giáp được cải thiện đáng kể, thậm chí biến mất hoàn toàn.
- Nhược điểm :
+ Có thể tổn thương dây thanh quản, khàn giọng và các cấu trúc xung quanh cổ.
+ Có thể dị ứng thuốc gây tê, bỏng da, nhiễm trùng.
+ Tụ máu, nôn mửa.
+ Các biến chứng nghiêm trọng hiếm gặp như: tổn thương thực quản, khí quản và thần kinh quặt ngược thanh quản (thần kinh điều khiển giọng nói). Trong đó, nguy cơ tổn thương vĩnh viễn dây thần kinh quặt ngược thanh quản làm thay đổi giọng nói chiếm dưới 1%.
5. RFA ĐIỀU TRỊ BƯỚU TUYẾN GIÁP KHI NÀO?
- Bướu to, chèn ép đường thở.
- Bướu to gây khó nuốt, nuốt vướn, nuốt nghẹn, nuốt đau.
- Bướu to gây mất thẩm mỹ vùng cổ.
- Bệnh nhân quá lo lắng vì khối u.
- Hiệp hội Tuyến giáp Hoa Kỳ cho biết tỷ lệ bướu giáp nhân diễn tiến sang ung thư tuyến giáp chỉ chiếm khoảng 5%. Vì nhân giáp hầu hết là lành tính nên chỉ cần phát hiện, điều trị sớm sẽ không gây biến chứng nguy hiểm.
6. NHỮNG TRƯỜNG HỢP KHÔNG NÊN ĐIỀU TRỊ RFA TUYẾN GIÁP?
- Người mắc bệnh tim nặng.
- Phụ nữ mắc bướu giáp nhân khi đang mang thai.
- Có nhân tuyến giáp nhỏ.
- Kết quả siêu âm cho thấy, người bệnh có khả năng cao mắc ung thư tuyến giáp.
- Từng tổn thương dây thanh âm.
- Đang dùng thuốc chống đông máu nhưng không thể ngưng sử dụng.
7. NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT TRONG ĐIỀU TRỊ BƯỚU GIÁP BẰNG RFA?
- Đến gặp bác sĩ chuyên khoa nếu nghi ngờ mắc bướu giáp nhân. Tại đây, bác sĩ sẽ chỉ định siêu âm tuyến giáp, xét nghiệm máu và chọc hút tế bào bằng kim nhỏ (FNA – xét nghiệm tầm soát ung thư tuyến giáp) để xác định bướu giáp có phải lành tính hay không?
- Người bệnh được giải thích về phương pháp điều trị bướu giáp nhân bằng FRA, những biến chứng có thể gặp phải, đồng ý và ký bản cam kết trước khi thực hiện thủ thuật.
- Sau bước chuẩn bị, bệnh nhân sẽ được các bác sĩ tiến hành điều trị đốt bướu giáp nhân bằng RFA.
8. QUY TRÌNH ĐIỀU TRỊ RFA TUYẾN GIÁP TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA THANH VŨ MEDIC BẠC LIÊU:
Bước 1: Sát trùng, trải khăn vô khuẩn.
Bước 2: Siêu âm xác định chính xác vị trí, kích thước và thể tích nhân giáp.
Bước 3: Gây tê cục bộ khu vực quanh tuyến giáp.
Bước 4 : Tiến hành đốt bướu giáp nhân bằng sóng cao tần dưới sự hướng dẫn của máy siêu âm.
Bước 5 : Sau khi làm thủ thuật, bệnh nhân sẽ được theo dõi # 1-2h và sẽ được xuất viện trong ngày.
Bước 6 : Tái khám định kỳ để bác sĩ theo dõi quá trình hồi phục, phát hiện và xử lý kịp thời các biến chứng nguy hiểm.
Bước 7 : Trường hợp bướu nhân có kích thước lớn, mức giảm thể tích của bướu sau 1 năm chưa đạt kỳ vọng, người bệnh sẽ phải thực hiện RFA lần 2 để đạt hiệu quả tối ưu.
Nguồn tham khảo
1. Adminendocrinemdsms. (2022, November 18). Radiofrequency ablation of thyroid nodules | www.endocrinemds.com. Associated Endocrinologists. https://www.endocrinemds.com/blogs/radiofrequency-ablation-of-thyroid-nodules-basic-principles-and-clinical-application/
2. Radiofrequency ablation shrinks thyroid nodules without surgery | Women’s Health | UT Southwestern Medical Center. (n.d.). https://utswmed.org/medblog/thyroid-nodule-radiofrequency-ablation-rfa/
3. Thyroid nodules – Symptoms & causes – Mayo Clinic . (2022, February 11). Mayo Clinic. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/thyroid-nodules/symptoms-causes/syc-20355262
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng đăng ký qua HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY
