PiCCO là một hệ thống theo dõi huyết động học cấp cao hoạt động theo nguyên lý dựa trên sự kết hợp phương pháp hoà loãng nhiệt qua phổi và phương pháp phân tích sóng mạch đo liên tục và đồng thời nhiều thông số huyết động như CO, tiền gánh, sức cản thệ thống, sức co bóp của tim…mà không nhất thiết phải đặt catheter vào tim phải. Vậy kỹ thuật PiCCO được ứng dụng như thế nào trong theo dõi huyết động tại Bạc Liêu ?
Chỉ định:
+ Bệnh nhân có tình trạng huyết động không ổn định như sốc, hay bị suy tim cấp
+ Tổn thương phổi cấp (ALI), suy hô hấp tuến triển ở người lớn (ARDS)
+ Đa chấn thương, bị bỏng nặng, suy đa tạng
+ Các bệnh nhân có nguy cơ cao trong các can thiệp lớn như ghép tạng, phẫu thuật tim mạch, phẩu thuật lớn ở vùng ổ bụng…
Chống chỉ định:
Chống chỉ định của đặt catheter động mạch và tĩnh mạch như: Chống chỉ định của động mạch đùi có các can thiệp phẫu thuật vào vùng bẹn (ghép động mạch đùi) hoặc bỏng nặng vùng bẹn hai bên. Có thể sử dụng các đường động mạch thay thế (động mạch nách, cánh tay, quay).
1. Cung lượng tim
Cung lượng tim là thông số quan trọng để đánh giá rối loạn huyết động cũng như đưa ra hướng điều trị. Các nghiên cứu cho thấy đo CO liên tục theo phương pháp xung mạch của PiCCO là tin cậy và chính xác cả trong điều kiện huyết động không ổn định và không bị ảnh hưởng bởi việc sử dụng thuốc để làm thay đổi huyết áp và sức cản mạch hệ thống.
2. Tiền gánh
Nhiều nghiên cứu đã khẳng định ITBV và GEDV có độ chính xác cao hơn áp lực đổ đầy buồng tim trong đánh giá tiền gánh.
Áp lực đổ đầy buồng tim (Áp lực TM trung tâm: CVP và Áp lực động mạch phổi bít - PAOP) thường sử dụng để đánh giá tiền gánh, nhưng những thông số đó không chính xác bởi áp lực thâm that cuối thì tâm trương phụ thuộc vào sự co giãn các buồng tim nên nó không phản ánh trung thực thể tích tiền gánh. Một mặt khác, CVP và PAOP bị ảnh hưởng khi bệnh nhân đang thở máy, còn ITBV và GEDV không bị ảnh hưởng nhiều bởi thông khí nhân tạo.
Một chỉ số khác cũng có thể được sử dụng để đánh giá tiền gánh như: thể thích thất phải cuối tâm trương được đo bởi catheter động mạch phổi, diện tích thất trái cuối tâm trương đo bởi siêu âm tim, ITBV đo bởi phương pháp hoà loãng chỉ thị kép và GEDV được đo bởi phương pháp hoà loãng nhiệt qua phổi. Tuy nhiên phương pháp hòa loãng nhiệt qua phổi có nhiều ưu điểm hơn đó là không cần đặt catheter động mạch phổi, so sánh với đo diện tích thất trái cuối tâm trương bằng siêu âm tim thì GEDV không phụ thuộc vào trình độ của người siêu âm và có thể tiến hành thường xuyên, dễ dàng tại giường bệnh.
3. Đánh giá sự đáp ứng đối với truyền dịch
Một trong những thách thức thường gặp nhất đối với các bác sỹ hồi sức là đáp ứng của CO đối với sự tăng khối lượng tuần hoàn, đây là điều thực tế mà hầu hết các nghiên cứu chỉ ra rằng, chỉ có 50% bệnh nhân trong tình trạng nặng đáp ứng truyền dịch và một số khác thì truyền dịch lại có hại đối với phổi cũng như một số cơ quan khác. Bởi sự tương quan giữa tiền gánh và thể tích nhát bóp phụ thuộc vào sự co bóp của tâm thất. Việc đánh giá riêng biệt tiền gánh của tâm thất là không đủ để tiên đoán đáp ứng đối với truyền dịch.
Trong một số trường hợp, các giá trị đo được ở giới hạn bình thường sẽ không đưa ra được dự đoán gì cả. Do đó một loạt các thông số huyết động đã được áp dụng để đánh giá hiệu quả của truyền dịch đối với huyết động đặc biệt đối với các bệnh nhân thở máy có ảnh hưởng của áp lực dương đường thở đến thể tích nhát bóp. Với những bệnh nhân có sử dụng an thần thở máy áp lực dương trong thì thở vào làm biến đổi SVV và PPV. Cũng tương tự do áp lực mạch máu tỉ lệ thuận với thể tích nhát bóp của thất trái, mà biến đổi áp lực của mạch do thông khí liên quan mật thiết đến thể tích nhát bóp, cho nên có thể tiên đoán được sự đáp ứng của tim đối với truyền dịch.
Hệ thống PiCCO tự động tính toán được PPV và SVV trong từng nhát bóp bằng phương pháp phân tích các sóng mạch, từ đó, dựa vào PPV và SVV có thể đoán được sự đáp ứng của CO khi truyền dịch thể ở bệnh nhân phẫu thuật tim. Tuy nhiên, điều quan trọng cần ghi nhớ rằng PPV và SVV bị ảnh hưởng bởi thể tích lưu thông, ví dụ: khi thở máy với thể tích khí lưu thông cao (>15ml/kg) thể tích tuần hoàn đo được thấp hơn thực tế.
Theo dõi điều chỉnh dịch theo SVV và PPV là một phương pháp tốt đánh giá đáp ứng dịch ở các BN sử dụng an thần và thở máy, phù hợp cho các BN gây mê trong phẫu thuật, đây là một bước tiến lớn trong theo dõi BN.
4. Đánh giá sức co bóp của cơ tim
Trong tình trạng lưu lượng máu thấp, việc đo sức co bóp của cơ tim có thể hữu ích để nhận biết xem bệnh nhân có đáp ứng đối với thuốc cường tim hay không. Phân số tống máu của tâm thất thường được sử dụng để đánh giá chức năng co bóp của tim, là tỉ lệ giữa thể tích nhát bóp với thể tích cuối tâm trương tâm thất trái. Phương pháp hoà loãng nhiệt qua phổi đo được GEDV, do đó thương số giữa thể tích nhát bóp và một phần tư của GEDV có thể ước lượng phân số tống máu toàn bộ của tim.
Các thông số này được tính toán bởi phương pháp PiCCO và có thể sử dụng để đánh giá bệnh nhân có suy giảm chức năng tâm thất hay không. Thêm vào đó PiCCO có thể đánh giá sức co bóp của thất trái liên tục bằng cách đo dP/dtmax trong pha bơm chất chỉ thị.
5. Xác định phù phổi và tính thấm thành mạch phổi
Mặc dù chụp X-quang ngực và xét nghiệm khí máu đóng vai trò chính trong việc chuẩn đoán ALI và ARDS, nhưng những thông số này được chứng minh là ít có giá trị trong việc chuẩn đoán phù phổi. Do đó nhiều phương pháp được áp dụng để đánh giá phù phổi như chụp cắt lớp vi tính, chụp cộng hưởng từ, đo kháng trở thành ngực, phương pháp hoà loãng nhiệt.
Phương pháp hòa loãng nhiệt là một phương pháp đơn giản và có độ nhạy cao khi đo EVLW, có thể nhận ra được sự biến đổi 10-20% của EVLW, những biến đổi này xảy ra trong giai đoạn sớm của phù phổi khi mà các triệu chứng lâm sàng và các dấu hiệu chuẩn đoán khác chưa xuất hiện.
Thông số EVLW có giá trị lớn trong việc hướng dẫn truyền dịch đặc biệt ở bệnh nhân có tăng tính thấm các mạch máu nhỏ ở phổi (ví dụ: nhiễm khuẩn). Bằng hệ thống PiCCO đo EVLW cùng với các thông số CO, tiền gánh (GEDV) và thông số đánh giá đáp ứng truyền dịch (PPV và SVV) có thể hướng dẫn cho liệu pháp truyền dịch và đặc biệt trong các tình huống khó đánh giá, giúp làm giảm tỉ lệ tử vong.
>>> Đo cung lượng tim PiCCO tại Bạc Liêu
Hi vọng với những thông tin được chia sẻ trên đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các ứng dụng của kĩ thuật PiCCO trong theo dõi huyết động tại Bạc Liêu. Nếu bạn đang thắc mắc và cần được tư vấn kĩ hơn về vấn đề này, hãy liên hệ ngay Bệnh viện Đa khoa Thanh Vũ Medic Bạc Liêu để được hỗ trợ kịp thời nhé.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng đăng ký qua HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY
